Zij moeten hun hypotheken met destijds historisch lage rentes omzetten in twee keer zo dure. Bovendien mogen banken per huishouden veel minder uitlenen. "Maar deze gezinnen hebben hun uitgaven al die jaren afgestemd op de hoge leningen die zij destijds tegen lage rente kregen, vaak nog voor een extra krediet. Hun woonuitgaven stijgen straks drastisch", waarschuwt directeur Pieter Lijesen van prijsvergelijker NHP over deze generatie hypotheken met vaste rente.

De Consumentbond herkent de scherpe toename als probleem. "Vanaf het begin hebben we hiervoor gewaarschuwd", aldus de woordvoerster, "realiseer je dat die goedkope rente ooit eens ophoudt."

Elk jaar lopen hypotheken af. Vroeger waren er vooral vijf- en tienjaarshypotheken. Maar vooral de nieuwe zesjarige hypotheken werden vanaf 2004 en 2005 met duizenden tegelijk afgesloten. Per bank werd 12 procent van de hypotheken tot het maximum uitgeleend. De combinatie van lage rente en "onverantwoord hoge leningen" tot zesenhalf, en bij middeninkomens soms negen keer het jaarinkomen, breekt gezinnen nu op, waarschuwt Lijesen na eigen onderzoek. Een huishouden met 45.000 euro jaarinkomen had in 2004 een brutohypotheeklast van ?14.175 per jaar. Die is nu bij een rente van 7 procent 28.350 euro kwijt. Hierdoor duikelt het besteedbare inkomen van 1250 euro naar 667 euro per maand.

Op 3,6 miljoen woningen werden vorig jaar 1800 huizen bij executie verkocht, omdat eigenaren de lasten niet meer konden betalen. Het jaar ervoor waren dat er 1950. Het eerste kwartaal van dit jaar gingen 490 woningen naar de geldschieter terug, tegenover 565 eind vorig jaar.

In de Verenigde Staten blijven die executieverkopen door de kredietcrisis toenemen. In april werden 660.000 woningen verkocht om schulden af te betalen. In januari bedroeg het aantal executieverkopen nog 493.000.

De gemiddelde woning stijgt minder snel in prijs, maar is volgens ING in een jaar tijd met €7500 toegenomen. (DFT)

Bekijk tevens hier het overzicht van de laatste hypotheekrentes.